De 20 gevaren van overgewicht
We hoeven je waarschijnlijk niet te vertellen dat overgewicht ongezond is. Maar wat voor gevaren die extra kilo’s precies met zich meebrengen, is zeker niet algemeen bekend.
Daarom hebben we in dit artikel een overzicht gemaakt van 20 belangrijke gevaren van overgewicht.
Weet je niet zeker of je overgewicht hebt? Met onze BMI-calculator ontdek je binnen 1 minuut of je een gezond gewicht hebt.
Schrik niet van de informatie uit dit artikel. Als je nu overgewicht hebt, dan kun je de kans op al deze 20 gevaren verkleinen door op een gezonde manier af te vallen.
BMI-calculator
Vul hieronder de benodigde informatie in en ontdek binnen 1 minuut of je een gezond gewicht hebt.
De gevaren van overgewicht
1: Insulineresistentie
Buikvet wordt gelinkt aan een groter risico op insulineresistentie.
Insulineresistentie betekent dat je lichaam niet meer goed reageert op insuline, waardoor er telkens meer insuline nodig is om je bloedsuikerspiegel stabiel te houden. Insulineresistentie blijft vaak jaren onopgemerkt, omdat de symptomen niet erg duidelijk zijn.
Het is een vicieuze cirkel: buikvet kan bijdragen aan insulineresistentie, maar andersom vergroot insulineresistentie ook het risico op overgewicht.
In dit artikel lees je hoe je insulineresistentie kunt terugdraaien met een gezond leef- en eetpatroon.
2: Diabetes type 2
Overgewicht vergroot ook het risico op diabetes.
Als insulineresistentie niet goed aangepakt wordt, kan het namelijk leiden tot diabetes type 2. Een goede aanpak om dit tegen te gaan bestaat uit gezond eten, regelmatig sporten en indien nodig afslanken.
Voor de link tussen overgewicht en diabetes type 2 zijn verschillende verklaringen. Het hormoon insuline werkt minder effectief bij mensen met overgewicht. Daarnaast kan overgewicht ervoor zorgen dat er meer vrije zuurstofradicalen worden aangemaakt. Deze beschadigen je cellen, wat bijdraagt aan het ontwikkelen van diabetes type 2.
Hier lees je meer over de symptomen van diabetes type 2.
3: Hoge bloeddruk
Overgewicht vergroot de kans op een hoge bloeddruk. Als je lichaam groter is, moet je hart simpelweg harder werken om je bloed rond te pompen. Hierdoor komt er meer druk op je bloedvaten te staan.
Overgewicht kan schadelijk zijn voor je bloedvaten, maar ook voor je hersenen, hart en nieren. Ook als je zelf niets van de te hoge bloeddruk merkt.
Een andere factor die bijdraagt aan het ontstaan van een hoge bloeddruk is schade aan de nieren. Ook dit komt vaker voor bij mensen die overgewicht of obesitas hebben. Hierover lees je meer bij punt 9.
4: Aderverkalking
Overgewicht kan bijdragen aan slagaderverkalking. Bij slagaderverkalking worden de bloedvaten langzaamaan nauwer en minder soepel. Dit belemmert een gezonde bloedcirculatie.
Aderverkalking ontwikkelt zich vaak onopgemerkt. Zodra de vernauwing van de ader toeneemt en het achterliggende weefsel niet genoeg bloed meer krijgt, ontstaan er meestal fysieke klachten.
5: Herseninfarcten
Als je te zwaar bent, stijgt het risico op een herseninfarct, in de volksmond vaak beroerte genoemd. Er is hierbij sprake van een probleem met de bloedvoorziening van de hersenen.
Het grotere risico op een herseninfarct is onder andere het gevolg van de grotere kans op een hoge bloeddruk en aderverkalking. Ook diabetes draagt bij aan het grotere risico.
Schrik niet van deze informatie als je overgewicht hebt. Het is nooit te laat om gezond te eten en leven. Door af te vallen kun je de kans op veel gevaarlijke ziekten verkleinen.
In dit artikel lees je onze beste tips om gezond af te vallen.
6: Hartziekten
Zoals je hierboven las, vergroot overgewicht het risico op:
- Een hoge bloeddruk
- Aderverkalking
- Insulineresistentie
- Diabetes type 2
Dit zijn vier belangrijke risicofactoren voor hartziekten. Overgewicht vergroot hierdoor ook de kans op hartproblemen, waaronder een hartinfarct. Daarnaast wordt de kans op hartproblemen ook groter door het feit dat je hart harder moet werken naarmate je lichaam groter is.
7: Slaapapneu
Als je last hebt van slaapapneu, stokt je adem tijdens je slaap. Dit kan je nachtrust enorm verstoren. De adempauzes kunnen namelijk meerdere malen per uur voorkomen en ervoor zorgen dat je telkens wakker wordt.
Met overgewicht of obesitas is het risico dat je last krijgt van slaapapneu een stuk groter. Tegelijkertijd kan slaapapneu ook de kans op overgewicht vergroten. Een slechte nachtrust kan immers voor meer eetlust zorgen, werkt ongezonde keuzes in de hand en zorgt ervoor dat je sneller vet opslaat.
8: Leververvetting
Mensen met overtollig lichaamsvet hebben vaker last van leververvetting. Hierbij wordt er vet opgeslagen in de lever, wat ontstekingen en littekenweefsel in de lever kan veroorzaken. Dit littekenweefsel kan het functioneren van de lever in de weg staan en zelfs leiden tot levensbedreigende leverfalen.
Glucose-fructosestroop is een zoetstof die de kans op leververvetting extra vergroot. In dit artikel lees je meer over deze gevaarlijke zoetstof en geven we je tips om het te vermijden.
9: Nieraandoeningen
Er is een duidelijke link tussen overgewicht en nieraandoeningen.
Dit bleek onder andere uit een onderzoek dat in 2012 gepubliceerd werd door Archives of Internal Medicine. Tijdens dit onderzoek werden de gegevens van ruim 1,2 miljoen personen onder de loep genomen. Daaruit bleek dat degenen die als tiener overgewicht hadden, 25 jaar later vaker nieraandoeningen hadden waarvoor nierdialyses nodig waren, in vergelijking met degenen die een gezond gewicht hadden als tiener [1].
Dit is deels te verklaren doordat overgewicht vaak samengaat met een hoge bloeddruk en diabetes, welke beide kunnen bijdragen aan het ontstaan van schade aan de nieren.
10: Galstenen
Galstenen zijn stukjes gal die hard zijn geworden. Ze kunnen de afvoerwegen van de galblaas afsluiten en veel pijn veroorzaken. Als je overgewicht hebt, is het risico op galstenen een stuk groter [2].
De extra kilo’s kunnen er zelfs voor zorgen dat de kans op galstenen drie tot vier keer zo groot is, in vergelijking met mensen met een gezond gewicht. Als er veel vet rondom de buikorganen zit, is het risico zelfs nog groter.
De link tussen overgewicht en galstenen is onder andere te verklaren doordat de galblaas minder beweeglijk is bij mensen met overgewicht en doordat overgewicht vaak samengaat met een verhoogd cholesterol.
11: Spataderen
Extra kilo’s rondom de buik zorgen ervoor dat er meer kracht nodig is om het bloed vanuit de benen weer omhoog te stuwen richting het hart. Deze extra druk kan ervoor zorgen dat de aderen uitrekken, waardoor er spataderen ontstaan.
12: Artrose
Bij overgewicht worden de gewrichten zwaarder belast, wat het risico op artrose vergroot. Bij artrose is er sprake van slijtage van het kraakbeen. Het resultaat hiervan is dat gewrichten niet meer soepel kunnen bewegen en pijn doen. Meestal gaat het hierbij om de knie- of heupgewrichten.
Daarnaast is er een link tussen overgewicht en het risico op artrose in de handen [3]. Dit lijkt minder logisch, omdat de handen niet extra belast worden door de overtollige kilo’s. Er is echter nog een verband tussen overgewicht en artrose.
Een teveel aan vetweefsel kan namelijk de aanmaak van adiponectine verstoren. Dit is een stof die de aanmaak van kraakbeen stimuleert en de afbraak ervan afremt.
13: Jicht
Overgewicht draagt bij aan het ontstaan van jicht. Dit is een aandoening waarbij urinezuurkristallen ontstekingen aan gewrichten veroorzaken. Vaak zit jicht in de grote teen, maar het kan ook in andere gewrichten en in pezen en slijmbeurzen voorkomen.
14: Kortademigheid
Als je te zwaar bent, heb je sneller last van kortademigheid. Dit komt doordat het extra gewicht ervoor kan zorgen dat je longen niet goed kunnen uitzetten. Hierdoor kun je een benauwd gevoel krijgen, ook als je geen zware inspanning levert.
Daarnaast kunnen ook ontstekingen ervoor zorgen dat je longen minder goed functioneren. En ook hierbij vergroot overgewicht het risico weer: buikvet bevordert namelijk het ontstaan van ontstekingen.
15: Psychische problemen
Ernstig overgewicht kan voor psychische problemen zorgen. Bijvoorbeeld omdat je te maken krijgt met discriminatie en pesterijen, maar ook omdat overgewicht kan zorgen voor een negatief zelfbeeld.
Daarnaast kunnen de lichamelijke klachten die gepaard gaan met overgewicht ervoor zorgen dat je jezelf psychisch minder goed voelt. Daar komt nog eens bij dat overgewicht je in de weg kan zitten bij dingen die je graag zou willen doen, zoals sporten of actief spelen met je kinderen.
16: Kanker
Er is een link tussen overgewicht en 13 verschillende soorten kanker, waaronder slokdarmkanker, borstkanker en baarmoederkanker [4,5].
Sommige onderzoekers denken dat dit komt doordat vetcellen je hormoonhuishouding beïnvloeden, wat vervolgens weer invloed heeft op hoe je cellen groeien. Anderen denken dat de link te verklaren is doordat gewoontes die bijdragen aan het ontstaan van overgewicht ook bijdragen aan het ontstaan van kanker. Nog een andere verklaring is dat overtollig vet het risico op laaggradige ontstekingen vergroot, wat vervolgens het risico op kanker zou kunnen vergroten.
De relatie tussen kanker en overgewicht werd onder andere aangetoond in een onderzoek dat werd uitgevoerd door de CDC: the Centers for Disease Control and Prevention [5].
Dr. Brenda Fitzgerald, de directrice van CDC, zei over dit rapport: “Het hebben van overgewicht of obesitas zorgt voor een groter risico op een aantal soorten kanker – dus deze resultaten zijn een reden tot bezorgdheid […]. Door een gezond gewicht te bereiken en behouden, kunnen we allemaal een rol spelen in kankerpreventie.”
17: Maculadegeneratie
Overgewicht vergroot het risico op verschillende oogaandoeningen. Het kan er onder andere voor zorgen dat maculadegeneratie zich sneller ontwikkelt [6].
Maculadegeneratie is een oogaandoening die veel voorkomt onder ouderen en die ervoor zorgt dat je gezichtsvermogen achteruitgaat. Je ziet dan wazig, alsof je door een beslagen ruit kijkt. Ook kan het ervoor zorgen dat lezen moeilijker wordt en dat je kleuren vager ziet.
18: Onregelmatige menstruatiecyclus
Overgewicht kan ervoor zorgen dat de menstruatiecyclus ontregeld raakt. Het aantal eisprongen kan verminderen, waardoor de tijd tussen menstruaties langer wordt. In ergere gevallen kunnen de eisprong en menstruatie zelfs helemaal uitblijven. Vooral buikvet heeft hier invloed op. Lichaamsvet op andere plaatsen heeft minder invloed op de menstruatiecyclus.
19: Vruchtbaarheidsproblemen
Zowel mannen als vrouwen kunnen te maken krijgen met vruchtbaarheidsproblemen als gevolg van overgewicht.
Het spreekt voor zich dat vrouwen met weinig of geen eisprongen verminderd of niet vruchtbaar zijn. Maar ook als je wel een regelmatige cyclus hebt, kan overgewicht er toch voor zorgen dat je minder snel zwanger wordt.
20: Zwangerschapscomplicaties
Overtollige kilo’s vergroten het risico op verschillende zwangerschapscomplicaties. Te zware vrouwen krijgen vaker een miskraam, een zwangerschapsvergiftiging of zwangerschapsdiabetes. Ook het risico op complicaties tijdens de bevalling stijgt.
Kies voor een gezonder lichaam
Het is nu waarschijnlijk duidelijk dat overgewicht het risico op veel vervelende en ernstige aandoeningen en ziekten vergroot.
Laat dit artikel je echter niet ontmoedigen: afslanken kan de risico’s aanzienlijk verkleinen en kan er zelfs voor zorgen dat bestaande gezondheidsproblemen verminderen of verdwijnen.
Wil je werken aan een gezond en vitaal leven? Dan raad ik je aan om onze artikelen over afvallen te lezen:
In dit artikel vind je 7 tips die je helpen om gezond en slank…
In dit artikel ontdek je hoe intermittent fasting werkt en wat de voordelen en…
In dit artikel lees je alles wat je moet weten over omega 3, zoals…
In dit artikel ontdek je of eieren gezond zijn, hoeveel eieren per week veilig…
Met onze handige BMI calculator weet je binnen 1 minuut wat jouw BMI is…
In dit artikel vind je 18 tips waarmee je op een gezonde manier kunt…
Deel dit artikel: